Musimy uznać, że niepełnosprawni nie są „wadliwymi egzemplarzami”, ale raczej
to pełnosprawni zawiedli w tym sensie, iż świat przez nich stworzony nie służy wszystkim.
/ Reni Eddo-Lodge /
w Kościele jest miejsce dla każdego, dla wszystkich
▪ Zapomniane dzieci Boga „Duszpasterstwo specjalne jest fachową posługą w sprawach religijnych i moralnych w odniesieniu do osób niepełnosprawnych, czyli pozbawionych jakiegoś zmysłu, sprawności psychicznej lub dotkniętych jakimś innym kalectwem. Obejmuje ono ludzi głuchych, niewidomych, umysłowo upośledzonych oraz innych niepełnosprawnych, którzy niosą przez życie krzyż jakiegoś nieuleczalnego kalectwa. Duszpasterstwo specjalne opiera się na osiągnięciach pedagogiki specjalnej, czyli leczniczej, oraz na rehabilitacji medycznej, szkoleniowej, zawodowej i społecznej. Uwzględnia ono specyficzne właściwości psychiczne osób niepełnosprawnych i stosuje w przekazie orędzia ewangelicznego specjalne metody, dostosowane do ich możliwości percepcyjnych. (…)
+
… duszpasterska praca dla niepełnosprawnych nie może być prywatnym przedsięwzięciem jakiegoś księdza, ale trzeba jej nadać status urzędowej pracy Kościoła”.
Wyjdźcie ze swoich ograniczeń i udajcie się na peryferie, a znajdziecie tam Jezusa.
Jest On bowiem obecny w życiu brata, który cierpi i jest odrzucony.
/ Franciszek, papież /
Niepełnosprawność motoryczna
wrodzona i powypadkowa
Niepełnosprawność motoryczna
chorobowa i senioralna
Niepełnosprawność sensoryczna
niedowidzenie i ślepota
Niepełnosprawność sensoryczna
niedosłuch i głuchota
Niepełnosprawność intelektualna
niedorozwój psychiczny i umysłowy
Niepełnosprawność intelektualna
upośledzenie psychiczne i umysłowe
Niepełnosprawność psychofizyczna
choroby genetyczne i wady wrodzone
Niepełnosprawność społeczna
charakteropatia, socjopatia i psychopatia
Niepełnosprawność
Według definicji słownikowej bycie niedoskonałym, słabym, nieudolnym to ułomność. Natomiast nieosiągnięcie lub utrata pełnej sprawności fizycznej lub psychicznej to niepełnosprawność, którą Światowa Organizacja Zdrowia (World’s Health Organisation) określa jako ograniczenie lub brak zdolności do wykonywania czynności w sposób lub w zakresie uważanym za normalny dla człowieka. Symbol wózka inwalidzkiego w powszechnym przekonaniu oznacza niepełnosprawność, bez podziałów na jej rodzaje. Jednak, mimo że to jedynie znak umowny, on bardzo poważnie ogranicza prawidłową ocenę oczekiwań osób dotkniętych niepełnosprawnościami i dlatego prowadzi jedynie do likwidacji barier architektonicznych. Co z kolei powoduje, że dla osób z licznymi niepełnosprawnościami istotne: kształt, wielkość, barwa, kontrast; światło i dźwięk jako sygnał oraz akustyka, czyli warunki rozchodzenia się fal dźwiękowych w pomieszczeniu i na pewnej przestrzeni, w duszpasterstwie mimo że potrzebne i nawet konieczne, są niedostrzegane. Najczęściej są uznawane jako zbyteczne. Co sprawia, że twierdzenia o duszpasterstwie obejmującym wszystkie, bez wyjątku osoby dotknięte niepełnosprawnościami są jedynie półprawdami lub nieprawdą.
w Kościele trzeba nam przejść od pomagania „cierpiącym niepełnosprawnym” do działań
zapewniających osobom z niepełnosprawnościami posiadanie równych praw i możliwości
duszpasterstwo bez barier ● kilka słów o portalu
Portal utworzony dla osób dotkniętych niepełnosprawnościami i ich rodzin oraz opiekunów zwraca uwagę na problem, którym jest brak w parafiach duszpasterstwa specjalnego (specjalistycznego), co skutkuje również nieprzygotowywaniem osób z niepełnosprawnością do przyjęcia dwóch dalszych po chrzcie sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego, bierzmowania i Eucharystii. Gdy one trzy są fundamentami całego życia chrześcijańskiego (1212 KKK). Co może tylko zaskakiwać i dziwić, gdy II Synod plenarny w Polsce (1991-1999) przypomniał wszystkim proboszczom obowiązek szczególnej troski o katechezę osób niepełnosprawnych fizycznie i umysłowo. Jednocześnie wskazując, że katecheza osób niepełnosprawnych podjęta z ewangelicznym oddaniem i miłością stanowi wielkie bogactwo wspólnoty parafialnej.
Problemu, którym jest nie uwzględnianie potrzeb religijnych i duchowych osób dotkniętych wszelkiego typu, a więc nie tylko motorycznymi niepełnosprawnościami nie rozwiązuje duszpasterstwo „z doskoku”. Liturgia „okazjonalna”, czyli msze święte i nabożeństwa okolicznościowe, sprawowane np. w dniu 11 lutego z okazji Światowego Dnia Chorych bądź też Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami, obchodzonego corocznie w dniu 3 grudnia, to nie jest duszpasterstwo, którego oczekują osoby dotknięte niepełnosprawnościami. Również, zazwyczaj odprawiane raz w miesiącu i tylko w niektórych kościołach msze święte, i tylko dla wybranych form niepełnosprawności np. msze św. „migane” dla osób z niedosłuchem i niesłyszących to duszpasterstwo jedynie pozorne, gdyż ono nie tylko pozbawia możliwości uczestnictwa w Eucharystii w każdą niedzielę (regularnie) i wszystkie święta nakazane, lecz nie uwzględnia potrzeb wszystkich osób dotkniętych licznymi, często kilkoma sprzężonymi ze sobą niepełnosprawnościami.
Zważywszy że w skali globalnej, na co wskazują ogólnoświatowe statystyki – jedna na siedem osób to osoba z niepełnosprawnością, a statystyki polskiego GUS potwierdzają, że średnio co czwarta osoba w parafii jest osobą dotkniętą różnego rodzaju niepełnosprawnością, problemu nie można nie zauważać, a tym bardziej go lekceważyć. Stąd też duszpasterstwo specjalne jest potrzebne i konieczne. Nawet, gdy jego rodzajami rozdzielone na parafie, by w dekanacie wszystkie osoby i z każdym rodzajem niepełnosprawności były objęte opieką duszpasterską.
Konwencja ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych
▪Dyskryminacja ze względu na niepełnosprawność oznacza jakiekolwiek różnicowanie, wykluczanie lub ograniczanie ze względu na niepełnosprawność, którego celem lub skutkiem jest naruszenie lub zniweczenie uznania, korzystania z lub wykonywania wszelkich praw człowieka i podstawowych wolności w dziedzinie polityki, gospodarki, społecznej, kulturalnej, obywatelskiej lub w jakiejkolwiek innej, na zasadzie równości z innymi osobami.
▪Papież Benedykt XVI w Posynodalnej adhortacji apostolskiej „Sacramentum caritatis”, [ czytaj ] będącej wyrazem troski o zapewnienie Komunii eucharystycznej wszystkim osobom niepełnosprawnym (także intelektualnie), podkreśla, że otrzymają one Eucharystię w wierze, również w wierze ich rodziny lub wspólnoty, która im towarzyszy (Sc 58).
▪Dyrektorium ogólne o katechizacji podkreśla prawdę, że miłość Ojca do tych najsłabszych dzieci i ciągła obecność Jezusa z jego Duchem prowadzą do ufności, że każda osoba, niezależnie od jej ograniczeń, jest zdolna do wzrostu w świętości (por. DOK 189).
polecane linki • współpraca
